แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

ภิกษุเหล่านั้นกล่าวถึงทางที่ตนเที่ยวไปว่า สม่ำเสมอบ้าง ไม่สม่ำเสมอบ้าง มีกรวดบ้าง ไม่มีกรวดบ้าง 

พระผู้มีพระภาคทรงเห็นอุปนิสัยแห่งพระอรหัตของภิกษุเหล่านั้น จึงตรัสว่าทางที่พวกภิกษุพูดถึงเป็นทางภายนอก ธรรมดาภิกษุควรทำอริยมรรคอันเป็นทางให้พ้นทุกข์ ด้วยว่า เมื่อทำอย่างนั้น ย่อมพ้นจากทุกข์ทั้งปวงได้ แล้วได้ทรงภาษิตพระคาถาเหล่านี้ว่า

บรรดาทางทั้งหลาย ทางมีองค์ ๘ ประเสริฐ
บรรดาสัจจะทั้งหลาย บท ๔ ประเสริฐ  
บรรดาธรรมทั้งหลาย วิราคะประเสริฐ  
บรรดาสัตว์ ๒ เท้า และอรูปธรรมทั้งหลาย พระตถาคตผู้มีจักษุประเสริฐ

ทางนี้เท่านั้น เพื่อความหมดจดแห่งทัสสนะ ทางอื่นไม่มี  เพราะฉะนั้น ท่านทั้งหลายจงดำเนินตามทางนี้ เพราะทางนี้เป็นที่ยังมารและเสนามารให้หลง ด้วยว่าท่านทั้งหลายดำเนินไปตามทางนี้แล้ว จักทำที่สุดแห่งทุกข์ได้

เราทราบทางเป็นที่สลัดลูกศรแล้ว จึงบอกแก่ท่านทั้งหลาย ท่านทั้งหลายพึงทำความเพียรเครื่องเผากิเลส พระตถาคตทั้งหลายเป็นแต่ผู้บอกชนทั้งหลายผู้ดำเนินไปแล้ว มีปกติเพ่งพินิจ ย่อมหลุดพ้นจากเครื่องผูกของมาร

ในเวลาจบเทศนา ภิกษุเหล่านั้นดำรงอยู่แล้วในพระอรหัตผล พระธรรมเทศนาได้สำเร็จประโยชน์แม้แก่บุคคลผู้ประชุมกันแล้ว ดังนี้แล


อ่าน คาถาธรรมบท มรรควรรค
อ่าน ภิกษุ ๕๐๐ รูป