แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

ท่านมหาจุนทะได้กล่าวกะภิกษุทั้งหลายว่า

ภิกษุผู้ประกอบธรรมย่อมรุกรานภิกษุผู้เพ่งฌานว่าภิกษุเหล่านี้ เพ่งฌาน ยึดหน่วงฌานว่า เราเพ่งฌาน ก็ภิกษุเหล่านี้ เพ่งฌานทำไม เพ่งฌานเพื่ออะไร เพ่งฌานเพราะเหตุไร

ภิกษุผู้ประกอบธรรมไม่เลื่อมใสในการเพ่งฌานนั้น และภิกษุผู้เพ่งฌานไม่เลื่อมใสในการประกอบธรรมนั้น ทั้งไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์เกื้อกูลแก่ชนหมู่มาก เพื่อความสุขแก่ชนหมู่มาก เพื่อความสุขแก่เทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย

อนึ่ง ภิกษุผู้เพ่งฌานย่อมรุกรานพวกภิกษุผู้ประกอบธรรมว่า ก็ภิกษุผู้ประกอบธรรมเหล่านี้เป็นผู้ฟุ้งเฟ้อ เย่อหยิ่ง วางท่า ปากจัด พูดพล่าม มีสติหลงใหล ไม่มีสัมปชัญญะ มีใจไม่ตั้งมั่น มีจิตฟุ้งซ่าน มีอินทรีย์ปรากฏว่า เราประกอบธรรม ก็ภิกษุเหล่านี้ประกอบธรรมทำไม ประกอบธรรมเพื่ออะไร ประกอบธรรมเพราะเหตุไร

ภิกษุผู้เพ่งฌานไม่เลื่อมใสในการประกอบธรรมนั้น และภิกษุผู้ประกอบธรรมไม่เลื่อมใสในการเพ่งฌานนั้น ทั้งไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์เกื้อกูลแก่ชนหมู่มาก

ภิกษุผู้ประกอบธรรมย่อมสรรเสริญภิกษุผู้ประกอบธรรมเท่านั้น ไม่สรรเสริญภิกษุผู้เพ่งฌาน ไม่เลื่อมใสในการเพ่งฌาน ภิกษุผู้เพ่งฌานย่อมสรรเสริญภิกษุผู้เพ่งฌานเท่านั้น ไม่สรรเสริญภิกษุผู้ประกอบธรรม ไม่เลื่อมใสในการประกอบธรรม

เพราะเหตุนั้น ภิกษุผู้ประกอบธรรมพึงศึกษาอย่างนี้ว่า ควรจักสรรเสริญภิกษุผู้เพ่งฌาน เพราะบุคคลผู้ที่ถูกต้องอมตธาตุด้วยกาย เป็นอัจฉริยบุคคล หาได้ยากในโลก

ภิกษุผู้เพ่งฌานพึงศึกษาอย่างนี้ว่า ควรจักสรรเสริญภิกษุผู้ประกอบธรรม เพราะบุคคลผู้ที่แทงทะลุเห็นข้ออรรถอันลึกซึ้งด้วยปัญญานั้น เป็นอัจฉริยบุคคล หาได้ยากในโลก

อ่านพระสูตรเต็ม มหาจุนทสูตร