การทำสมาธิต้องไปตามขั้นไหม
ถาม :
เมื่อวานมีอยู่ช่วงหนึ่งขณะนั่ง เหมือนกับว่ารู้สึกสมองคิดเยอะ คือไปคิดถึงคำที่อาจารย์สอน เล่าเรื่องการตัดสังขาร การละ แล้วก็ไปคิดถึงธรรมะว่า อันนี้ไม่เที่ยง อันนั้นไม่เที่ยง กว่าจะเข้าก็คิดนาน แต่ก็เข้า พอมาวันนี้ลองเปลี่ยนใหม่ ลองทำหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นมุทรา และก็เริ่มรู้สึกตัวว่า รู้มันไปตามร่างกาย แล้วก็ลองไม่คิดอะไรเลย ปล่อยว่างไปเลย บางครั้งก็ยังกังวลว่าเราจะต้องแผ่เมตตา กรุณา มุทิตาก่อนไหม ก็จะมีความกังวลอยู่ตรงนี้นิดหนึ่ง หรือว่าสามารถดิ่งลงไปได้เลยไหมคะ
อาจารย์ไชย ณ พล ตอบ :
เวลาเราเคยเสพสภาวะที่ลึก ๆ นั้นแหละ ตรงนั้นมันสุข เวลาเรานั่ง เราก็มุ่งที่จะไปตรงนั้น เราก็จะไม่อยากทำขั้นตอนอื่น ๆ ถ้าเราชำนาญแล้วก็ทำได้เลย หากยังไม่ได้ ก็ทำไปตาม process เรื่อย ๆ stability มันจะดี มีความเสถียรนาน และขั้นตอนทุกครั้งไม่จำเป็นต้องเริ่ม ณ ตำแหน่งเดียวกัน ตอนเราทำรอบแรกก็อาจจะเริ่มจากตั้งแต่เดินจงกรมแรง ๆ ไป พอเริ่มรอบสองรู้สึกเดินจงกรมแรง ๆ มันไม่ใช่ละ ต้องเดินจงกรมนิ่ม ๆ พอรอบสามเดินจงกรมนุ่ม ๆ ก็ไม่ใช่ละ มันต้องเหลือแต่มุทรา รอบสี่มุทราก็ยังหยาบไปเหลือแต่ลมหายใจ พอหลาย ๆ รอบเข้าบางทีก็พรึ่บเข้าไปเลย นั่นคือความชำนาญทางจิต
ดังนั้น ถ้าจะใช้ประโยชน์ไม่ใช่แค่เข้าถึง แต่เข้าถึงแล้วทำอย่างไรจึงจะทรงอยู่ได้นาน เพียงพอที่จะ transform ไปเป็นปัญญา ไปเป็นวิมุตติ ดังนั้น ต้องกำหนดความต่อเนื่องของสภาวะด้วยนะ
เมื่อวานมีอยู่ช่วงหนึ่งขณะนั่ง เหมือนกับว่ารู้สึกสมองคิดเยอะ คือไปคิดถึงคำที่อาจารย์สอน เล่าเรื่องการตัดสังขาร การละ แล้วก็ไปคิดถึงธรรมะว่า อันนี้ไม่เที่ยง อันนั้นไม่เที่ยง กว่าจะเข้าก็คิดนาน แต่ก็เข้า พอมาวันนี้ลองเปลี่ยนใหม่ ลองทำหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นมุทรา และก็เริ่มรู้สึกตัวว่า รู้มันไปตามร่างกาย แล้วก็ลองไม่คิดอะไรเลย ปล่อยว่างไปเลย บางครั้งก็ยังกังวลว่าเราจะต้องแผ่เมตตา กรุณา มุทิตาก่อนไหม ก็จะมีความกังวลอยู่ตรงนี้นิดหนึ่ง หรือว่าสามารถดิ่งลงไปได้เลยไหมคะ
อาจารย์ไชย ณ พล ตอบ :
เวลาเราเคยเสพสภาวะที่ลึก ๆ นั้นแหละ ตรงนั้นมันสุข เวลาเรานั่ง เราก็มุ่งที่จะไปตรงนั้น เราก็จะไม่อยากทำขั้นตอนอื่น ๆ ถ้าเราชำนาญแล้วก็ทำได้เลย หากยังไม่ได้ ก็ทำไปตาม process เรื่อย ๆ stability มันจะดี มีความเสถียรนาน และขั้นตอนทุกครั้งไม่จำเป็นต้องเริ่ม ณ ตำแหน่งเดียวกัน ตอนเราทำรอบแรกก็อาจจะเริ่มจากตั้งแต่เดินจงกรมแรง ๆ ไป พอเริ่มรอบสองรู้สึกเดินจงกรมแรง ๆ มันไม่ใช่ละ ต้องเดินจงกรมนิ่ม ๆ พอรอบสามเดินจงกรมนุ่ม ๆ ก็ไม่ใช่ละ มันต้องเหลือแต่มุทรา รอบสี่มุทราก็ยังหยาบไปเหลือแต่ลมหายใจ พอหลาย ๆ รอบเข้าบางทีก็พรึ่บเข้าไปเลย นั่นคือความชำนาญทางจิต
ดังนั้น ถ้าจะใช้ประโยชน์ไม่ใช่แค่เข้าถึง แต่เข้าถึงแล้วทำอย่างไรจึงจะทรงอยู่ได้นาน เพียงพอที่จะ transform ไปเป็นปัญญา ไปเป็นวิมุตติ ดังนั้น ต้องกำหนดความต่อเนื่องของสภาวะด้วยนะ